رله چیست؟
رلهها کلیدهای برقی هستند که با الکترومغناطیس کار میکنند تا محرکهای الکتریکی کوچک را به جریانهای بزرگی تبدیل کنند. این تبدیل در حالی صورت میگیرد که یک جریان الکتریکی آهنرباها را برای شکل دادن یا تغییر مدارهای جریان روشن میکند. رله برای تامین جریان قویتر میتواند به طور موثر به عنوان یک کلید یا تقویت کننده برای جریان الکتریکی عمل کند. اگر می خواهید بیشتر در مورد رلهها بدانید، با یوفایندر همراه باشید.
رله خودرو چیست؟
رله خودرو یک سوئیچ الکترونیکی است که در صنعت خودرو به عنوان «کلید الکترومکانیکی» شناخته میشود. رلهها در انواع وسایل نقلیه مانند خودروهای شخصی، کامیونها، کامیونتها، تریلرها و غیره یافت میشوند. این وسیله از یک دستگاه الکترومغناطیس برای مانور مکانیکی سوئیچ برای ایجاد یا شکستن مدارالکتریکی استفاده میکند. نوع رلهای که بیشتر در صنعت خودرو استفاده میشود، یک دستگاه مکعبی کوچک است که به عنوان رله استاندارد یا مینی رله شناخته میشود.
اجزای رله خودرو عبارتند از:
- قاب: یک بدنه میدانی یا سنگین است که اجزای متعدد رله را شامل میشود.
- کویل: ریسمانی است که در اطراف یک هسته فلزی پیچیده شده است.
- آرمیچر: یک جزء سوئیچینگ است که کنتاکتها را باز و بسته میکند.
- کنتاکتها: مداری را میبندد (بسته) یا قطع میکند (باز).
اهمیت وجود رله
رله در موارد زیر نیز کاربرد دارد:
- صرفه جویی در انرژی
- افزایش عمر دستگاه
- بهبود کارایی یک دستگاه
برای مثال اجازه دهید سوئیچینگ دو چراغ جلو یک خودرو را در نظر بگیریم. اگر از طریق یک کلید معمولی در داشبورد روشن شود، افت ولتاژ از باتری به لامپها از طریق کلید بسیار زیاد خواهد بود و گرمای تولید شده در مدار بسیار قابل توجه خواهد بود. جریان سنگین توسط لامپها کشیده میشود که نه تنها مدار را گرم میکند بلکه باتری را نیز به شدت تخلیه مینمایند. برای روشن کردن لامپ هالوژن 12V-60/100 وات، یک رله معمولی 12 ولت اجازه افت ولتاژ را تنها 0.02 ولت میدهد و جریان سیم پیچ نیز تنها 2 میلی آمپر خواهد بود.
یکی دیگر از عملکردهای مهم رله، خاموش شدن سریع (0.05 ثانیه حداکثر) است. هر چه زمان بیشتری طول بکشد تا کنتاکتهای یک کلید در بار کامل شکسته شوند، جرقههای بیشتری به دلیل اثر الکترومغناطیسی روی کنتاکتها در حالت روشن ایجاد میشوند. جرقه زدن طولانی مدت به معنای سایش بیشتر نقاط تماس و خطر ذوب شدن کنتاکتها و ایجاد آتش سوزی خواهد بود. درحقیقت، هر جا که از سوئیچینگ دستی برای کلید زنی مستقیم لامپ یا موتور یا هر وسیلهای با بار بیش از 10 آمپر استفاده شده باشد، باید یک رله مناسب در مدار قرار داده شود.
انواع رله
طبقه بندی اصلی رلهها به شرح زیر هستند:
- رلههای الکترومکانیکی
- رلههای حالت جامد
یکی از تفاوتهای اصلی بین دو رله این است که رلههای الکترومکانیکی دارای قطعات متحرک هستند، در حالی که رلههای حالت جامد فاقد قطعات متحرک هستند.
رلههای الکترومکانیکی
رلههای الکترومکانیکی کلیدهایی هستند که معمولاً برای کنترل دستگاههای الکتریکی با توان بالا استفاده میشوند. رلههای الکترومکانیکی در بسیاری از ماشینهای الکتریکی امروزی در مواقعی که کنترل یک مدار حیاتی است، چه با یک سیگنال توان کم یا زمانی که مدارهای متعدد باید توسط یک سیگنال واحد کنترل شوند، استفاده میشوند. از مزایای رلههای الکترومکانیکی میتوان به هزینه کمتر و دسترسی چندین قطب اشاره کرد. آنها میتوانند AC یا DC را با سهولت یکسانی سوئیچ کنند.
برخی از رلههای الکترومکانیکی عبارتند از:
- رلههای عمومی
- رله برق
- کنتاکتور
- رله تاخیر زمانی
رلههای حالت جامد
رله حالت جامد (SSR) یک دستگاه سوئیچینگ الکترونیکی است که با اعمال یک ولتاژ خارجی کوچک در پایانههای کنترل آن، روشن یا خاموش میشود. رله حالت جامد شامل یک حسگر است که به ورودی مناسب (سیگنال کنترل) پاسخ میدهد، یک دستگاه سوئیچینگ الکترونیکی حالت جامد که برق را به مدار بار سوئیچ میکند و یک مکانیسم کوپلینگ که سیگنال کنترل را قادر میسازد این کلید را بدون قطعات مکانیکی فعال کند. رله ممکن است طوری طراحی شود که AC یا DC را به بار تغییر دهد. این رله همان عملکرد رله الکترومکانیکی است اما هیچ بخش متحرکی ندارد.
این دستگاههای نیمه فعال به جای مغناطیس از نور برای فعال کردن کلید استفاده میکنند. نور از یک LED یا دیود ساطع نور میآید. هنگامی که قدرت کنترل به خروجی دستگاه اعمال میشود، چراغ روشن شده و در فضای باز میتابد. در سمت بار این فضا، بخشی از دستگاه وجود نور را حس میکند و یک کلید حالت جامد را راه اندازی کرده که مدار تحت کنترل را باز یا بسته میکند.
اغلب از رلههای حالت جامد در جاهایی استفاده میشود که مدار تحت کنترل باید از ورود صداهای الکتریکی محافظت شود. از مزایای رلههای حالت جامد میتوان به عمر طولانی، عدم وجود قطعات متحرک، عدم جهش تماسی و پاسخ سریع اشاره کرد. اشکال استفاده از رله حالت جامد این است که تنها میتواند سوئیچینگ تک قطبی را انجام دهد.
منابع: