سیستم ناوبری ماهواره ای QZSS چیست؟
سیستم ناوبری ماهواره ای QZSS
سیستم QZSS را می‌توان یکی از جدیدترین سیستم‌های موقعیت‌یابی در جهان معرفی کرد که می‌توان از آن برای ردیابی اشیا و افراد استفاده کرد. این سیستم هنوز به اندازه GPS شناخته شده و گسترش‌یافته نیست؛ اما پیش‌بینی می‌شود که در سال‌های آینده بتواند پیشرفت‌ها‌ی زیادی داشته باشد و به یکی از بزرگ‌ترین سیستم ناوبری در جهان تبدیل شود. در این مطلب از مجموعه یوفایندر با سیستم ناوبر ماهواره ای QZSS آشنا می‌شویم.
سیستم ناوبر ماهواره ای QZSS چیست؟
کشورهایی مانند آمریکا که دارای سیستم ماهواره‌ای مخصوص خود یعنی GPS هستند، آن را با هزینه نسبتا بالایی به شرکت‌های مختلف و کشورهای دیگر اجاره می‌دهند. گاهی این هزینه اجاره بسیار زیاد می‌شود و برای دولت آن کشور به صرفه نیست که بخواهد از آن سیستم‌ها را اجاره کند. در نتیجه، به سراغ ساخت یک سیستم ناوبر ماهواره‌ای جدید می‌رود. این داستان ساخت سیستم QZSS است.
سیستم ناوبر ماهواره ای QZSS یکی از جدیدترین سیستم‌های ماهواره‌ای است که است که کشور ژاپن با تاسیس آن تلاش کرده است که از هزینه‌های راه‌اندازی سیستم تعیین موقعیت ماهواره‌ای محلی یا (Regional Navigation Satellite Systems) بکاهند. در حال حاضر، این سیستم نسبت به رقبای خود مانند GPS تعداد ماهواره‌های کمتری دارد. در عین حال، برای دریافت خدمات از آن، هزینه نسبتا کمتری را نیز پرداخت می‌کنید.
سیستم ناوبر ماهواره ای QZSS؛ از 2002 تا امروز
سیستم ناوبر ماهواره ای QZSS اولین بار در سال 2002 و توسط ژاپن معرفی شد. نام این سیستم مخفف عبارت Quasi-Zenith Satellite System است که به هدف آن یعنی راه‌اندازی سیستم ماهواره‌ای کواسی زنیت اشاره دارد. این سیستم باعث می‌شود که شرایط دریافت سیگنال‌های GPS در مناطق شهری و کوهستان بهتر شود و ماهواره‌های موقعیت‌یابی را با دقت بیشتری انجام دهند.
ژاپن برای راه‌اندازی QZSS با شرکت‌های مختلفی از جمله میتسوبیشی الکتریک (Mitsubishi Electric)، هیتاچی (Hitachi) و GNSS همکاری کرد. اما این شرایط تا سال 2007 پابرجا بود و بعد از آن، شرکت SPAC مسئولیت این پروژه را بر عهده گرفت. این‌گونه بود که اولین ماهواره این سیستم در سال 2010 و در ماه سپتامبر به مدار فضا پرتاب شد. در سال 2013 نیز تعداد ماهواره‌های این سیستم به 4 ماهواره افزایش پیدا کرد. البته انجام این کار تا سال 2018 طول کشید. ژاپن اعلام کرده است که تا سال 2023 تعداد ماهواره‌های این سیستم به بیش از 7 عدد می‌رسد.
سیستم ناوبر ماهواره ای QZSS چگونه کار می‌کند؟
سیستم ماهواره‌ای QZSS از ماهواره‌های Geostationary استفاده می‌کند که سرعت گردش آن‌ها برابر با سرعت دوره چرخش زمین است. در نتیجه، به زبان ساده می‌توان گفت که انگار ماهواره دائما روی یک مختصات خاص قرار دارد و از مسیر خود خارج نمی‌شود.
از نظر پیکربندی می‌توان گفت فناوری سیستم ناوبر ماهواره ای QZSS به دو نوع ماهواره Geostationary و IGSO تقسیم می‌شود. یکی از 4 ماهواره‌های QZSS برای Geo و سه ماهواره‌های دیگر برای IGSO هستند. ماهواره Geo در زنیت ناحیه قرار دارد. اما سه ماهواره IGSO به صورت مایل در مدار قرار گرفته‌اند.
نکات مهم درباره سیگنال‌های سیستم QZSS
ماهواره‌های سیستم ناوبر QZSS می‌توانند سیگنال‌های مختلفی را به مدار زمین ارسال کنند. هرکدام از این سیگنال‌ها مربوط به سرویس‌های خاصی می‌شوند که کواسی زنیت ارائه می‌دهد. در ادامه با برخی این سیستم‌ها آشنا می‌شویم.
سرویس مکمل GPS ماهواره QZSS
یکی از سیگنال‌هایی که از سیستم ناوبر ماهواره ای QZSS فرستاده می‌شود، مربوط به مکمل GPS است. این سرویس 4 سیگنال مختلف را که L2C، L1C، L1 C\A و L5 نام دارند را با موجی برابر با سیگنال‌های ارسالی ماهواره‌های GPS ایجاد می‌کنند. به همین خاطر، می‌توان گفت که سیگنال‌های QZSS به نوعی یک مکمل برای سرویس GPS است.
سرویس هشدار در ماهواره QZSS
یکی از سیگنال‌های مربوط به سیستم QZSS، سرویس هشدار است. یکی از سرویس‌هایی که در سامانه کوارسی زنیت (زنیث) وجود دارد، این است که در زمان وقوع اتفاقی مانند زلزله، سونامی و تهدیدهای امنیتی، برای کاربر پیام هشدار ارسال می‌شود. این پیام‌ها از طریق سیستم ناوبری QZSS ارسال می‌شوند.
سیستم ناوبر ماهواره ای QZSS؛ سامانه‌ای با آینده‌ای درخشان
سیستم ناوبر ماهواره ای QZSS در عین اینکه می‌تواند به عنوان یک رقیب بزرگ برای GPS شناخته شود، می‌تواند سیگنال‌های آن را تقویت کند و باعث افزایش دقت ماهواره‌های آن نیز بشود. در سامانه کواسی زنیت می‌توانید به انواع سیگنال‌های این سیستم ناوبری دسترسی کامل داشته باشید. اگر به دنبال ردیاب‌هایی هستید که از این سیستم پشتیبانی کنند، ما در یوفایندر مدل‌های مختلف این جی پی اس‌ها را ارائه می‌دهیم و می‌توانید با قیمتی مناسب مدل دلخواه را از مجموعه ما خریداری کنید.
سرویس ارتباط متنی زنیت چه ارتباطی با QZSS دارد؟
سرویس ارتباط متنی مربوط به یکی از انواع سیگنال‌هایی می‌شود که سیستم ناوبر ماهواره ای QZSS ارسال می‌شود. با این سرویس شما می‌توانید انواع پیامک را درباره خطرهای مختلف مانند زلزله و سونامی دریافت کنید. همچنین پیام‌هایی که از طریق گیرنده برای کاربران تولید می‌شوند، با کمک ماهواره‌های QZSS برای کاربر ارسال خواهند شد.
آیا سرویس‌های مکمل و تقویت کننده GPS با هم متفاوت هستند؟
بله. تفاوت‌هایی میان سرویس مکمل GPS با سرویس تقویت‌کننده GPS وجود دارد. دو سرویس وجود دارند که توسط QZSS ارائه می‌شوند و می‌توانند قدرت سیگنال‌های GPS را چندین برابر کنند. از جمله این سرویس‌ها می‌توان به SLAS و CLAS اشاره کرد.
سامانه QZSS چند ایستگاه زمینی دارد؟
سیستم موقعیت‌یابی کواسی زنیت درست مانند سیستم‌های ناوبری ماهواره‌ای دیگر، نیازمند ایستگاه‌های زمینی است. این ایستگاه‌ها هرکدام کاربردهای مخصوص خود را دارند. برخی از آن‌ها برای کنترل اصلی استفاده می‌شوند که در نزدیکی توکیو قرار دارند، برخی دیگر برای مانیتورینگ هستند که در کشورهای آسیایی مختلف و استرالیا وجود دارند، برخی دیگر مربوط به شبکه TT&C می‌شوند و آخرین نوع ایستگاه برای مدیریت زمان برای بررسی و کنترل سیستم زمانی QZSS استفاده می‌شود.
منابع:
